Diş Protezleri

Bu protezler tamamen dişsiz ağızlara ya da az sayıda dişin bulunduğu durumlarda hasta implant yaptırmak istemiyorsa uygulanan protezlerdir. Ağızdaki eksik diş sayılarının fazla olması veya hiç diş olmaması halinde kemik kaybına bağlı olarak çeneler arası mesafenin çok açılması halinde destek doku olarak sadece dişeti ve çene kemikleri alınarak total protez yapılabilir. Yine aynı nedenler ile ağızda kalan birkaç diş ve çene kemikleri destek alınarak parsiyel protez (kısmi dişli) yapılabilir. Bunların en önemli dezavantajları, hareketli protezler olmalarıdır. Uygulama sahiplerinin geceleri protezlerini çıkarması ve o şekilde uyuması gerekmektedir. Bunlarda dakullanılan alt yapı materyalleri ve üstte uygulanan fabrikasyon dişlerde, teknoloji ve bilgisayar sistemlerinin (CAD-CAM ) gelişmesi ile çok rahat kullanım ve kusursuz estetik elde edilebilir. Parsiyel (kısmi dişli) protezlerde ağızda kalan bir kaç diş bile tutuculuğa katkıda bulunur fakat total protezlerde (tamamen dişsiz ağız) tutuculuk kas hareketinin rehabilitasyonu ve vakum yaratma sistemleri ile sağlanır. Fakat artık günümüzde ilerleyen cerrahi teknikleri sayesinde bu protezler de implant üstü olarak yapılabilmektedir. Bundan dolayıdır ki; bu hareketli protezlerde, doğal diş destekli protez ve implant üstü protez olarak ikiye ayrılırlar.

Doğal Diş Destekli Hareketli Protezler

Ağızda kalmış dişleri destek alarak parsiyel (kısmi) protez yapılacaksa ilk yapılacak iş destek alınacak bu dişlerin çiğneme kuvvetlerini taşıyacak sayıda ve sağlıkta olup olmadığının tesbit edilmesidir. Kemik erimesi ve dişeti çekilmesi fazla olan dişler protezin bağlanacağı destek diş olarak seçilemezler. Böyle bir durumda ilave olarak bazı boşluklara implant yerleştirme seçeneğinin değerlendirilmesi lazımdır. Destek diş olarak seçilebilecek dişlerin çene içindeki dağılımlarına göre hareketli protezler planlanır. Bu planlama yapılırken hem estetiği hem de protezin tutuculuğunun artırılmasına yönelik olarak öncelikle bu destek dişlerin de kaplanması gerekebilir.Kaplama sırasında protezin tutturulacağı dişlerin kaplamalarına hassas bağlantılar ilave edilir. Bunlar porselen dişlerin alt yapılarının üstüne uygulanacak hassas bağlantılardır ki bunlara tutturalarak yapılan protezlere ‘hassas bağlantılı protezler’ ya da ‘ankerli protezler ‘ denir.

Alt yapı olarak genellikle bu hassas bağlantıların erkeği ve dişisinin yer aldığı iskelet protezler kullanılır. Hassas tutucular daha estetik protezlerdir bunların uygulanmaması durumda çok eski ve klasik yöntem olan diş üzerine gelen ve dişten destek alan kroşe uygulamaları yapılır. Ama bunlarda estetik den daha ziyade tutuculuk düşünüldüğü için estetik uygulamaları arasında yer almazlar. Doğal diş destekli parsiyel protezlerin ömürleri destek aldıkları dişlerin ve çene kemiklerinin sağlığı ile orantılıdır ama genellikle 5 senede bir değişmeleri önerilir.

İmplant Üstü Protezler

Doğal dişin herhangi bir neden ile kaybolması ve kaybolan bölümde yeterli kemik ve dişeti desteğinin olmaması halinde, biyolojik uyumluluğu ve diş dokularını bire bir taklit eden implantlar ve implant üstüprotezler uygulanır. Bu uygulamalar ; tek diş implant üzeri uygulamalar , sabit köprü şeklindeki çok implant üzeri uygulamalar  ya da dişeti  ve çene kemiği desteğinin de söz konusu olduğu  implant üstü hibrid protezler olarak sınıflanabilir.

Tek diş eksiklerinde boşluğa komşu dişler çürük veya daha önceden kaplanmış ise dişlerin  kesilmesi ve boşluğa yapılacak köprüye ayak olmak üzere kaplanması mümkündür fakat daha modern bir uygulamadan söz edecek olursak tek diş implantlarından söz etmeliyiz. Boş olan bölgeye çene kemiğine yerleştirilecek bir implant (diş vidası) üzerine direk diş yapılarak estetik sağlanır ve boşluk telafi edilir, böylece yandaki dişlere hiç dokunulmaz. İmplant üzerine yapılacak diş direk yapıştırılan tipte veya vidalanan tipte olabilir.

Doğal diş eksikliğinin fazla olduğu çenelerde ise kemik desteğinin iyi olduğu bölgelere gerekli sayıda implant konularak bunların dağılımı ve sayısına göre hareketli ve sabit protezler uygulanır. Tam dişsizlik vakalarında sabit protez için en az dört adet implant gereksinimi vardır. Dört adet implant veya aşağısındaki sayılarda ise hareketli protezler yapılır. İmplantları proteze bağlama parçalarının gelişmesi ve bilgisayarlı tomografi destekli implant yerleştirme rehberlerinin hazırlanabilmesi sayesinde; planlanan estetik ve sabit protezin çenelere aynen uygulanabilme olasılığı vardır. Bazen hastaların zaten kullanmakta olduğu total protezin tutuculuğunu arttırmak üzere; implantlar çenelerin üzerine yerleştirildikten sonra kullanmakta oldukları proteze implantları bağlamak da mümkündür, bu da hem tutuculuk artırır hem de alışılan bir protezin daha uzun süreli kullanımına imkan verir.