Kanal Tedavisi (Endodontik Tedavi)

Endodontiyi tarif etmek için öncelikle çok kısaca diş anatomisinden söz edelim. Dişin, dişetinin üstünde kalan ve ağız içinde gözüken kısmına kuron; kemik içinde kalan kısmına ise kök adı verilir. Diş yüzeyi birkaç tabakadan oluşmaktadır. En dış katman; dişeti sınırının üzerinde görülen mine tabakasıdır. Mine tabakasının altında dentin adı verilen bir katman mevcuttur. En içte ise yumuşak bir bağ dokusu olan ve dişin canlı kısmını oluşturan pulpa dokusu bulunmaktadır, buna halk diliyle “dişin siniri” deriz.. Bir dişin büyüme ve gelişmesi sırasında pulpanın görevi onu beslemektir. Bir diş tamamen geliştiğinde ise pulpa dokusu; ağrıyı ileterek dişin zarar gördüğünü ya da iltihaplandığını haber vermektir.

Endodonti, diş pulpasına kadar ilerlemiş olan problemler ile ilgilenen ve tedavisini yapan diş hekimliği dalıdır. Bir diş pulpası ağız veya dişe gelen bir darbe, derin diş çürümesi, çok derin bir dolguya tepkime, dişte çatlak veya kırılma gibi sebeplerle iltihaplandığında veya nekrotik (ölü) hale geldiğinde, endodontik tedavi gerekir. Çünkü nekrotik veya ölü sinirin varlığı bir diş apsesi oluşumuna yol açar. Endodontik sorunlar sıklıkla ağrı ve şişlik ile birlikte akut bir fazda ortaya çıkar; ancak birçok durumda belirti vermez ve rutin bir röntgen çekildiğinde teşhis edilir. Gece ağrısı yapabilir ve tedavi edilmez ise dişin kaybına kadar giden bir süreç yaşanır.

Kanal tedavisi ise ölü, ölmekte olan ya da iltihaplı bir diş pulpasını (halk arasında yaygın olarak ‘sinir’ olarak bilinir) tedavi etmek için kullanılan yöntemlerin genel adıdır.  Dişin kaybedilmemesi için dişin pulpası ve köklerinde bulunan enfekte olmuş sinir ve damar ağlarının çıkarılarak dezenfekte edilmesi ve kanallarda oluşan boşlukların kanal dolgu maddeleri ile doldurulması işlemine kanal tedavisi (endodontik tedavi) denir.

Kanal tedavisi uygulamaları esnasında dişe anestezi yapılır ve tedavi esnasında hastalar hiçbir şekilde ağrı duymazlar. İlerlemiş vakalarda birkaç seans kanal içi dezenfeksiyon işlemi sürebilir ama iltihapsız yakalanmış bir tedavi genellikle tek seansta bitirilmektedir.

Çok ender olarak hiçbir rahatsızlık vermeden kronik travma veya ani çarpma sonucu diş ölür ve zaman içerisinde kökleri hastalanarak ya dişin rengi koyulaşır ya da dişin kökü hizasında dişeti üzerinde sivilce gibi bir çıkıntı olur.Bu durumda da yapılacak tedavi aynıdır ve kanal tedavisi sonucunda diş ağızda kalabilir.

Bazen kanal tedavileri çeşitli nedenlerle kanalları eksik doldurulması sonucu veya tedavi süresince kanalın yeterince dezenfekte edilmemesi gibi durumlarda tedavi sonrası aynı semptomları verebilir. Böyle durumlarda uygulanacak tedavi kanal tedavisinin tekrarlanmasıdır.